Aydınlatma

 

Karanlık eğer uygun ekipmana sahipseniz kolaylıkla çözebileceğiniz bir sorun, eğer uygun ekipmanınız yanınızda yoksa veya çalışmıyorsa çok büyük dertler çekeceksiniz demektir.

Hiç zifirî karanlıkta (hiç bir ışık kaynağının olmadığı) bulundunuz mu bilmiyorum. Tamamen kapalı bir yeraltı odasında veya derin bir mağarada bu duyguyu yaşayabilirsiniz, insanın kendi elini dahi gözlerinin önünde getirdiğinde göremediği, elinizin, bacağınızın size ait değilmiş gibi geldiği bir ortam!

İşte böyle ortamlarda hareket etmek çok zordur, zihniniz size oyun oynar, gözleriniz ilk başta karanlığa hızlı tepki veremez, ardından eğer ortamda ışık yayabilecek hiç bir şey yoksa kıpırdayamazsınız, eğer hazırlıklı değilseniz işte bu ciddi bir tehlikenin başlangıcıdır, eğer yerini çok iyi bildiğiniz bir ışık kaynağı varsa yavaş hareketlerle etrafa tutuna tutuna o ışık kaynağına ulaşmaya çabalarsınız, 1 dakika önce elinizden bıraktığınız fenere ulaşmanın ne kadar zor olduğunu o zaman anlarsınız. Işık bizim gibi gelişmiş görme duyularına sahip olmayan canlılar için çok hayati öneme sahip bir şeydir. Özellikle modern hayatın geceyi gündüze çevirdiği, nerdeyse hiç ek çaba sarf etmeden hiç görme sorunu yaşamayan şehir insanı elektrikler kesildiğinde bunun ne demek oluğunu anlar ya da gökyüzündeki yıldızların farkına ancak o zaman varabilir.

Gökyüzü ışık kirliliğinin olmadığı yerlerde geceleri çok güzeldir. Eğer dolunay varsa hiç ışık yakmadan her yeri görebilirsiniz, yürümekte hiç zorlanmazsınız, kafanızı yukarıya çevirdiğinizde bütün evren başınızı döndürür.

Gökyüzünde dolunayın olmadığı bir gecede dışarıdaysanız, şehrin ışıkları etrafı aydınlatamıyorsa yine kendi başınızasınız demektir. En yakınızdaki ışık kaynağından başlayarak en tatmin edici ışığa ulaşana dek kendinizi güvende hissetmeyeceksiniz. Etrafınızdaki bilinmez yerler çoğaldıkça sahip olduğunuz ışığın daha da güçlü olmasını isteyeceksiniz, ışığınız öyle kuvvetli, öyle uzağı aydınlatır olsun ki her yeri, her şeyi görebilin isteyeceksiniz.

Çocukluğumdan beri el fenerlerini sevmişimdir, ilk elektrik devrelerimi o zamanlar ledler çok yaygın olmadığından kullanılan minik akkor lambaları ile oluşturuyor, arttırdığım voltaj ile parlaklığın artmasını, hatta lambanın dayanamayıp yanmasını keyifle izliyordum. ne kadar çok lamba o kadar çabuk biten pil demekti, paralel ve seri bağlanmış piller ile karanlığa meydan okumak için çeşitli denemeler yapıyorduk. Tabi bu verimsiz edison ampülüne (artık edison ampülü diye aratınca ancak bulabiliyorsunuz akkor flamanlı ampüllerin fotoğrafını bile bulması zor) dayanamayan piller ise en büyük sorunu oluşturuyordu. Artık bu feneri internette bile zor buldum. Tigerhead marka metal gövdeli kutusunda yedek ampülü bulunan el feneri.

Aydınlatma konusu çok geniş, tamamen bulunduğunuz şartlara göre bir çok bileşeni bir arada barındıran bir konu, güç kaynağınızın gücü, aydınlatmak zorunda olduğunuz yerin genişliği, aydınlatma amacınız, yapacağınız iş, hepsine göre bir karar vermeniz gerekiyor.
Bu yazıda genel olarak elimde bulunanan aydınlatma cihazlarından kısa kısa bahsedeceğim. Öncelikle her zaman yanımda taşıdığım cep feneri ile başlıyorum.

LED Lenser P3 BM

Çok uzun zamandır çeşitli boyutlarda küçük led feneri yanımda taşıyorum, bunlardan boyut ve aydınlatma kalitesi olarak en beğendiğim LED Lenser P3 BM oldu. hem ultra küçük boyutlarda, hem de çok tatmin edici aydınlatma mesafesine, ışık kalitesine ve uygun fiyata sahip.

Afilli bir kutuda, kemere takılabilir taşıma kılıfı ile geliyor, ben çantamı sürekli yanımda taşıdığımdan notebook çantamda taşıyorum, o yüzden kılıfı hiç kullanmadım. AAA pil ile çalışıyor, 1 yıldan uzun süredir yanımda taşıyorum ve ilk taktığım pili halen değiştirmedim. (Sitesinde 7 Saat pil ömrü yazıyor)

Kişisel eşyalarda işlevsellik ve güvenilir olmasına önem verdiğimden sürekli yanımda taşıyacağım ışığın etkili aydınlatma, sudan etkilenmeme ve lazım olduğunda gerçekten uzun süreler görevini sürdürmesini beklediğimden bu işe ucuzluk sitelerinde satılan modellere güvenemediğimden LED Lenser, Fenix, Nitecore gibi pil süresi, açma kapama ve led ömrü test edilmiş markaların ürünlerini tercih ettim. LED Lenser P3 BM ise ebat ve aydınlatma mesafesi olarak en uygunu olduğundan seçtim.

LED Lenser P3 BM IPX4 sertifikasına sahip, yağmur ve su sıçramasına karşı dayanıklı, su altında açma kapama düğmesi kullanılmazsa su geçirmesi çok zor bir fener. tüm bağlantı noktaları o-ringler ile desteklenerek su geçirmezlik sağlanmış, sadece açma kapama düğmesini yoğun su altında kullanırsanız içine su alabiliyor, bu durumda da çalışmaya devam ediyor. Diğer modellere göre çok uygun fiyatlı bir model, bütçeniz uygunsa ışık gücü ayarlanabilen daha uzun süre çalışabilen modellerine de bakabilirsiniz.

Işık gücü ayarlanamasa da odak noktası ayarlanabildiğinden uzak noktaları veya geniş alanı aydınlatmayı ayarlayabiliyorsunuz.

Şarj edilebilir modelleri uzun süre kullanmadan bekleyecek cihazlarda mümkün olduğunca tercih etmemeye çalışıyorum çünkü tam lazım olduğunda pillerin sağlık durumlarını takip etmek de ek bir iş yükü gerektiriyor. Bunun yerine standart pillerle de çalışabilen modeller daha faydalı olur. AA ve AAA piller temin etmesi kolay, uzun kullanımda yedeği olmazsa sorun çıkartan güç kaynakları. Bir çok cihazda AA pillerin yerine Lityum Iyon 14500 şarj edilebilir pillerle kullanılabilmesi de büyük avantaj oluşturuyor.

Açma kapama düğmesi arkasından basma olduğundan kendiliğinden açık kalabilir fakat yarım basıldığında ışık verebildiğinden rahatlıkla Mors haberleşmesi için kullanılabilir bir fener.

CREE Q5 LED Torch

Aliexpress‘ten aldığım bu fener Lityum Ion 14500 piller haricinde AA pillerle kullanıldığında minimum kullanılabilir aydınlatmayı ancak sağlıyor, sürekli yanınızda taşıyacağınız kadar hafif değil, AA pille beraber biraz ağır. Açma kapama düğmesi sırası ile basıldığında CREEE Q5 LED, COB, COB Strobe modlarını çalıştırdığından Mors haberleşmesi için açma kapama düğmesini kullanamazsınız. Dış aydıtlatma performansını çok beğenmedimden ancak küçük alanlarda acil durum aydınlatması olarak değerlendirilebilir. 10 Ledlik COB (Chip On Board) modülü eğer uzun süre pil performansı gösterirse işe yarar gibi duruyor. Gerçek karanlıkta gözü almadan, iş görecek kadar aydınlatma sağlıyor. COB Strobe ise acil durum uyarısı olarak çok uzun süre işaret verecek gibi duruyor.

Asılabilir LED Lamba

Yine denemek için Aliexpress‘ten aldığım bu lamba çok şirin gözükmesinin yanında çadır ve küçük alan aydınlatması haricinde pek kullanılabilir bir lamba değil. Birden fazla olmak kaydı ile evde uzun süre elektrik kesintilerinde ihtiyaç duyulacak aydınlatmayı sağlayabilir bir ışık kaynağı. Askı kancası ile çadırda da kullanımı kolay olan bu lamba içerisindeki 3 LED ile minimum kullanım aydınlatmasını ancak sağlıyor.

Ben çok kısık ışığı pek sevmesem de özellikle uzun süreli elektrik kesintilerinde en çok kullanılacak ışık miktarı bu olduğundan elde bir miktar bu lamadan bulundurmakta fayda var, 3 ayrı mod ile normla, kısık, strobe aydınlatma sağlayabiliyorsunuz. Normal avizelere geçireceğiniz bir parça ip ile bir odanın içerisinde rahatça gezebilecek kadar aydınlatma ihtiyacını çok kolay karşılayabiliyorsunuz.

 

Işık Çubukları

Eskiden macera filmlerinde kullanımı çok havalı olan bu çubuklar artık temin etmesi kolaylaştıkça büyüsünü kaybetse de kullanmaktan en çok hoşlandığım aydınlatma kaynaklarından birisi. İçerisindeki iki farklı kimyasal bileşimin çubuk büküldüğünde kırılan cam hazneden birbirine karışması sayesinde ortama ışık yayılmaya başlar. Çubuğun kalitesine göre 3-6-10 saatlik aydınlatma yapanları var, ucuz modeller genelde ilk 1 saat iş yapabilecek, uzaktan rahatlıkla fark edilecek seviyede ışık yayarken gittikçe azalan aydınlatma kuvveti 3 saat sonunda yakınları aydınlatacak fakat uzaktan rahatlıkla görülebilecek seviyede ışık sağlıyor.

Genellikle 6″ olanları bulunabiliyor, daha uzun modelleri de var. Aldığınızda mutlaka önceden test edin, parlaklığı ve süresi markadan markaya çok değişiyor. Fotoğrafta iki farklı üreticinin çubuğunu görüyorsunuz. Bu ışıklar su altında da çalışabildiğinden genel maksatlı acil durum ışaret ışığı olarak kullanılabilir. Yaydığı ışık ile ancak temel gereksinimlerinizi karşılayabilirsiniz, en çok kendisini aydınlattığından iş yapmak maksatlı son çare olarak kullanılabilir. Diğer ışık kaynaklarınıza ulaşana, onları çalışır hale getirene kadar kullanabileceğiniz bir ışık kaynağıdır. Yine de sırf eğlenmek için kullanımı keyif verici ışık kaynaklarından birisi.

Mumlar

Eski zamanlarda sık sık yaşanan elektrik kesintilerinde ilk kullandığımız şey olan mumlar artık dekoratif amaçlar dışında pek kullanılmıyor. Temin etmesi ve kullanımı en basit ışık kaynağı olan mumlar hala acil durumlarda en geçerli aydınlatma gereçlerinden birisi. uzun ömürlü olmaları, sıcak ışık sağlamaları, çok miktarda, çok uzun süre bozulmadan saklanabiliyor olmaları tercih sebebi olan mumları günümüzde en son çare olarak kullanmak en iyisi. Yangın tehlikesine karşı mumları yakarak uyumayınız, mumu koyacağınız noktanın devrilmeyecek, yakınlarında rüzgar ile muma ulacak yanabilir şeyler olmadığını emin olmalısınız. Mum yanıyorken uyumamalısınız.

Aydınlatma maksatlı mum alırken çok büyük veya çok küçük olmamasına dikkat etmelisiniz, kendi kendisini rahatlıkla taşıyabilecek kalınlıkta, orta boy bir mum ideal mumdur, bir den fazla mum ile uzun süre iş yapabilecek aydınlığa kavuşabilirsiniz.

Kafa lambaları ve projeksiyon lambalarla ilgili olarak başka bir yazı hazırlayacağım.